Hans Bouwmeester tijdens het feest ter gelegenheid van zijn 95e verjaardag. (foto Martijn Bijwaard)

Hans Bouwmeester, icoon en nestor van het schaken in Nederland, heeft zondagmiddag met familie en vrienden zijn 95e verjaardag gevierd. Een mooi moment om ook op deze website stil te staan bij de man die al 81 jaar (!) bondslid is en grote betekenis heeft gehad voor het schaken in Nederland als topspeler, auteur, trainer/coach en commentator.

Hans Bouwmeester vierde het verjaardagsfeest te midden van familie en vrienden. Er waren ook de nodige schaakvrienden aanwezig, onder wie bekende namen als Paul van der Sterren, Hans Böhm, Jaap van den Herik, Coen Zuidema, Geurt Gijssen en Peter Gelpke.

Hans Bouwmeester en zijn oudste kleinzoon Bo. (foto Martijn Bijwaard)

Redelijk goed

Voor een 95-jarige maakt Hans Bouwmeester het redelijk goed. Hij woont nog zelfstandig in Culemborg, waar hij de nodige zorg ontvangt. Hij speelt sporadisch nog piano en leest elke dag de krant. De actualiteit op schaakgebied bijhouden komt er niet echt van, want hij gebruikt geen radio, televisie of internet. Wel leest hij nog enkele papieren schaakmagazines. Ook schaakt hij nog regelmatig met vrienden en dat gaat hem nog altijd heel aardig af.

Topspeler

Hans Bouwmeester, geboren in Haarlem op 16 september 1929, hoorde in de jaren ´50 en ´60 bij de beste spelers van Nederland. In die tijd hoefde hij eigenlijk alleen Euwe en Donner voor zich te dulden. In 1954 werd hij gedeeld winnaar van het Hoogovenstoernooi (samen met Pirc). Op grond hiervan werd hem de titel Internationaal Meester toegekend. In 1968 werd hij kampioen van Nederland in het correspondentieschaak. In deze ‘tak van sport’ behaalde hij de grootmeestertitel.

Hans Bouwmeester en Geurt Gijssen, twee iconen van het schaken in Nederland, vinden het geweldig fijn om elkaar te ontmoeten. (foto Martijn Bijwaard)

Olympiades

Hans Bouwmeester kwam uit in zeven Olympiades. Alles bij elkaar speelde hij maar liefst 229 partijen voor Nederland (Olympiades en interlandwedstrijden). Op de Olympiades scoorde hij meestal erg goed en een hoogtepunt was zijn deelname in 1966 met een score van 71 procent aan het eerste bord. Hij was ook een tijdje bondscoach van het Nederlandse mannenteam en was enkele keren captain van de Olympiadeploeg.

Boeken

Bouwmeester maakte een hele serie boeken. De Prisma schaakboeken, een reeks van elf pocketboekjes, waarvoor hij samenwerkte met onder anderen Tabe Bas en Bert Kieboom, werden een enorm succes. Van deze pockets werden er vele tienduizenden verkocht. Half Nederland sloeg ermee aan het schaken in de jaren ´60 en ´70. De boekjes gingen over alle facetten van het schaakspel, inclusief geschiedenis. Ook maakte hij onder andere schaakjaarboeken, een boek over Tal (in samenwerking met Berry Withuis) en het boek Schaken als vak.

Op het verjaardagsfeest van Hans Bouwmeester waren vele schaakvrienden aanwezig. (foto Stefanie Lap)

Trainer/coach

Bouwmeester was een pionier op het gebied van jeugdtraining. Al in de jaren ‘50 had hij hiervoor ideeën, maar toen waren de geesten er nog niet rijp voor in Nederland. Begin jaren ´70 was dat wel het geval. Hij werd toen door de KNSB aangesteld en werkte een plan uit voor een trainingsstructuur en centrale jeugdtrainingen. Hij ging overigens ook zelf aan de slag met jonge talenten, onder wie een tijdje Jan Timman.

Commentator en spreker

Bij talloze toernooien was hij actief als publiekscommentator. Een geliefd explicateur, niet alleen kenner van het spel, maar ook strooiend met weetjes en anekdotes die getuigden van een encyclopedische kennis. Ook heeft hij vaak lezingen verzorgd bij clubs.

Onderscheidingen

Hans Bouwmeester heeft het schaken altijd gecombineerd met een veeleisende baan in het onderwijs. Hij werd een aantal malen onderscheiden. Hij werd benoemd tot lid van verdienste van de KNSB en tot erelid van Schaakclub Utrecht. In 1983 ontving hij de Euwe-ring, een naar Max Euwe vernoemde onderscheiding voor iemand die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor het schaken in Nederland. Deze ring wordt om de vijf jaar uitgereikt en degene die hem draagt bepaalt de opvolger.