Dat een grootmeester de New In Chess Schoonheidsprijs wint is bepaald geen uitzondering. Maar dat een grootmeester zelf een partij uitvoerig becommentarieerd instuurt – daar werd ons team heel blij van. Collegae, volg het voorbeeld van John van der Wiel! Maar niet alleen ons spel is keihard, onze jury is dat eveneens. Niet Van der Wiel krijgt de prijs (het boek Rock Solid Chess van Sergei Tiviakov & Yulia Gökbulut), maar David Klein – eveneens een grootmeester, dat dan weer wel! De slotzet van Klein was een juweeltje.
David Klein – Christian Braun
Kennemer Combinatie-Zuid Limburg
31.g4
Na een wat wisselvallige partij begint wit aan een klein offensief. Zoals de juryleden schreven, brengt Klein de zet g4-g5 in de stelling om een sterk veld op e5 te creëren, maar hij brengt ook nog iets anders in de stelling:
31…Ld3?
Een goede verdediging voor zwart was nu 31…Lb5! en 32…Ld7 geweest, waarna de loper de boel bij elkaar houdt en de toren de vrije hand krijgt.
32.f5! Le4 33.Df4+ Kb7 34.Dd6
Dringt binnen en dreigt Dc6+xe8. Zwart is ineens in grote problemen.
34…De7 35.Dc6+ Kb8 36.fxe6 Lxf3?
Het kleinere kwaad was 36…Dxe6 37.Dxe6 Txe6 38.Tc3 en wit gaat met zijn koning op de h-pion af.
De Duitse IM zal gehoopt hebben het eindspel te kunnen keepen na 37.Kxf3 Dxe6. Na het witte antwoord zal hij zo ongeveer van zijn stoel zijn gevallen:
37.Dd7!!
Een prachtige zet, en Braun gaf meteen op. De dreiging is 38.Tc8+ met damewinst (wat dus ook op 37…Dxe6 volgt) en na 37…Dxd7 38.exd7 Td8 39.Tc8+! is het pionneneindspel ook meteen hopeloos omdat h3 valt.
1-0
De volgende partij werd ingezonden door niemand minder dan de illustere witspeler. “9.Pe6 is een mooie zet,” schreef de tandem Willemze/Erwich. “John houdt hierdoor de hele partij voordeel en weet de zwarte koning, met medewerking van Harold, op humoristische wijze op de helft van wit mat te zetten. Een vermakelijke partij, maar mede door de vele alternatieve winstwegen toch niet genoeg voor de schoonheidsprijs.”
John van der Wiel – Harold van Dijk
Krimpen a/d IJssel – DD (1B)
(commentaar John van der Wiel)
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 e5!?
Het zou verrassend zijn wanneer Harold niet iets verrassends speelde. Maar toch: out of book na zet 3. Waar vind je dat nog?
4.exd5
Maar niet alle bedenktijd geïnvesteerd. 4.dxe5 dxe4 5.Pxd4 Dxd1+ met …Pc6 en …Lf5 geeft zwart vlot spel. Liever hier 5.Lb5+ c6 6. Lc4 maar dan kan 6…e3 annoying zijn. Of 5.De2, wat wel kansrijk hoort te zijn. Tenslotte valt 4.Pgf3 ook zeker te overwegen.
4…exd4 5.Lb5+ Pd7!?
5…c6 en 5…Ld7: ook allemaal speelbaar.
6.De2+
6…De7?!
Maar dit is verdacht. 6…Le7 lijkt nodig, met de bedoeling 7…a6 8.La4 b5 en 9…Pc5. Wit kan dat frustreren met 7.d6!? cxd6 8.Pgf3 om tegen de isolanus te kunnen spelen. Doch erg veel voordeel zal dat niet waard zijn.
7.Pe4!
Opeens is er een crisis. 7…Pgf6 8.Pxf6+ deugt niet en na 7…a6 is 8.d6! vrijwel winnend, met eventueel 8…De6 9.Lc4 of 8…De5 9.Pf3.
7…f5
Lelijk maar nodig.
8.Pg5!?
Misschien is 8.Pg3 objectief iets beter: 8…g6 (8…a6 9.Pxf5) 9.Lg5 Dxe2+ 10.P1xe2 met pionwinst maar eventueel moeite om het loperpaar te behouden na 10…a6 (11.La4 d3!). Ik kon de actievere verleiding echter niet weerstaan.
8…a6
9.Pe6(!)
9.La4 Pgf6 10.Pe6 Db4+ is minder overtuigend.
9…axb5
Heel misschien 9…Db4+!?, al is de humor-variant 10.Ld2 Dxb2 11.Td1 axb5 12.Pxc7+ Kd8 13.Pxa8 Dxa2 14.Pf3 Dxa8 (14…Dxd5 15. La5+) 15.Pg5 afschrikwekkend genoeg.
10.Pxc7+ Kd8
Niet 10…Kf7 want 11.De6+! Dxe6 12.fxe6+ wint materiaal.
11.Pe6+
11.Pxa8 overtuigt niet na 11…Pgf6. Zwart zal een paard op d5 of loper op d6 krijgen om Pa8 ingesloten te houden.
11…Ke8
12.d6!
PB: Deze zet krijgt een uitroepteken van de grootmeester, maar helemaal duidelijk lijkt dat niet. De pointe lijkt te zijn dat met de witte loper op f4 het paardschaak op c7 nog iets aantrekkelijker is omdat de zwarte koning dan beter niet naar d8 kan gaan. Maar na het directe 12.Pc7+ Kd8 blijkt er geen manier te zijn om het witte paard te vangen. Conclusie: heeft wit met 12.d6 gewoon een pion gegeven?
12…Dxd6 13.Lf4 De7!
13…Pe5 14.Pxf8 is vrij hopeloos en 13…Db4+ 14.c3 Dc4 (anders volgt mat, nu wordt veld e6 beschermd) 15.Pc7+ Kf7 16.Dxc4+ bxc4 17.Pxa8 betekent dat wits paard overleeft.
14.Pc7+ Kf7
Noodzakelijk. PB: Omdat het mat is na 14…Kd8 15.Pxa8 Db4+ 16.c3 dxc3 17.Lc7, maar zie de opmerking bij wits twaalfde zet.
15.Pxa8 Db4+!
Leuke accordeon-bewegingen van zwarts dame.
16.Ld2
Liever zou wit 16.Kf1 spelen, met Ta1-e1, maar dan is 16…d3! nogal hinderlijk.
16…Dxb2
Zoals het hoort heeft zwart nu 7 pionzetten gedaan, 5 met de dame en 3 met zijn koning. Maar wit liet zich ook niet onbetuigd door 8 zetten met hetzelfde paard!
- Td1 Ld6
Pa8 is nu ‘stranded’. Doch ik hoopte/verwachtte dat zwart net niet op tijd zijn stukken zou kunnen coördineren.
- Pf3
Beter dan 18.Ph3 voor wits aanvalsbedoelingen, zoals we zullen zien, ook al lijkt dat soms Ld2-f4 als extraatje te hebben.
18…Pgf6 19. 0-0
- Pg5+?! Kg6 lukt nog niet.
19…Da3?
Dit was een cruciaal moment. Er werd ook lang genoeg over gedacht, maar niet met het juiste besluit als gevolg. 19…Te8 20.Dd3 was ook onvoldoende: wit belegert veel zwakke pionnen en heeft soms schaak op b3. Nodig was 19…Dxa2! en indien 20.Ta1, dan 20…Dd5! met mooie centralisatie en daardoor compensatie. Wit heeft beter: 20.Pxd4 Te8 21.Dd3 Dxa8 22.Pxb5!. Zwarts loper raakt overbelast na 22…Le5 23.f4 en 22…Lb8? 23.Ta1 is ouch! De hoofdvariant is 22…Lc5 23.Pc7 (of eerst schaak op c4) en de betere kansen liggen duidelijk bij wit.
PB: De engine geeft na 19…Dxa2 20.Dxb5 als winnend – met dezelfde gevolgen als in de partij. 19…Te8 zou toch het taaist zijn maar na 20.Dd3 heeft wit inderdaad duidelijk voordeel.
20.Dxb5 Dxa8 21.Dc4+!
Dit had zwart nooit mogen toelaten.
21…Kg6
Of 21…Kf8 waarna bijvoorbeeld 22.Lb4 al heel erg is.
22.Ph4+
Zie de opmerking bij wits 18e zet.
22…Kh5 23.Pxf5
23.De2+ Kxh4 24.g3+ Kh3 25.f3! wordt mat, maar zwart kan ook 23…Pg4! doen. Winst is dan nog niet gegarandeerd, bijvoorbeeld 24.Pxf5 Lxh2+ 25.Kh1 Pdf6!.
(PB: 24.f3! wint na 23…Pg4, en als het paard wijkt 25.g4+! waarna veld f5 vrij komt voor de toren)
23…Db8
Andere zetten zijn ook kansloos, wit heeft te veel aanvalsmotieven.
- Df7+! g6 25. Pg3+
Ook 25.Pg7+ wint snel, maar ik vond deze manier leuk. Op 25.Dg7 kan zwart nog 25…Lxh2+ 26.Kh1 Pg4 proberen.
25…Lxg3 26. fxg3 Dd6
Iets logischer is 26…De5, hopend op 27.Dg7? Pg4. Dan verdrijft 27.Tde1 de dame van haar perfecte plekje en 27.Tf4 wint uiteraard ook.
27.Tf5+
“Die had ik gemist,” merkte Harold, die zich ook wel vermaakte, op.
27…Kg4 28.Dxg6+
Dit seizoen is mijn zetgemiddelde, mede door een reglementaire 1, nogal laag. Een buitenkansje om het op te schroeven.
28…hxg6 29.Tg5#
Ook in de volgende partij wordt de zwarte koning het vrije veld in gedreven. “Een prima overwinning van wit,” schreven de juryleden, “maar er gebeurt te weinig bijzonders om in aanmerking te komen voor de schoonheidsprijs.”
Barnabas Kovacsy – Florian Jacobs
Groninger Combinatie-Zukertort Amstelveen
In een Spanjaard heeft zwart een loperruil toegestaan met Le3xa7, waarna zijn toren nogal miserabel staat op a7. Kovacsy heeft volgens de regelen der kunst onmiddellijk het centrum geopend, en dat betaalt zich nu uit:
21.Dd6! Td5
21…Te6 22.Db8 is ellendig omdat zwart niet 22…Te8 kan spelen wegens 23.Pf6+.
22.Pf6+!
Ook hier de pointe, maar nu leidt het een mataanval in.
22…gxf6 23.Te8+ Kg7 24.Df8+ Kg6 25.Dg8+ Kh5 26.Dxf7+ Kh4 27.Te4+ Kg5
28.Dg7+
Mist een iets eleganter mat in twee met 28.h4+ Kf5 29.Dh7#, maar verder maakt het niets uit natuurlijk.
28…Kh5 29.g4+ Lxg4 30.Dxg4#
Ook de volgende partij, ingestuurd met licht commentaar van de witspeler, was “heel goed gespeeld door de witspeler, maar we missen iets extra’s.”
Sam Baselmans – Roger Meng
De Stukkenjagers-Charlois Europoort
(commentaar Sam Baselmans)
1.e4 g6 2.Pc3 Lg7 3.f4 d6 4.Pf3 Pf6 5.Lc4 0–0 6.d3 c5 7.0–0 Pc6
8.f5
Een interessant en thematisch pionoffer om een aanval te kunnen beginnen en tegenspel met …Lg4 te stoppen.
8…gxf5 9.De1 Pg4 10.Dg3
10.Dh4 e6 11.Lg5 f6 12.exf5! fxg5 13.Pxg5.
10…e6?
PB: 10…fxe4 gevolgd door 11…Pce5 was nog goed voor zwart.
11.exf5 exf5
11…d5 12.Dxg4 exf5 13.Dg3 dxc4 14.Lg5 en wit staat een stuk beter door zijn aanval en zwarts onveilige koning.
12.Lg5 Dd7 13.h3 Pge5
14.Ph4
14.Pxe5 Pxe5 15.Pd5 Kh8 16.Pf6! wint ook voor wit.
14…Pg6 15.Pxg6 hxg6
16.Pd5
Met de dreiging om naar f6 te gaan. Zwart kan hier eigenlijk niets meer doen om mat of groot materiaalverlies te voorkomen.
16…Ld4+ 17.Kh1 Kg7 18.Dh4 Th8 19.Lf6+ Lxf6 20.Dxf6+ Kh7 21.Tf4 Kg8 22.Te1
1-0
Tenslotte nog een boeiende ingestuurde partij uit de derde klasse. Het begon met een aardig offer, zwart offerde zijn dame terug om te overleven, maar daarna ging er teveel mis.
Marvin Dekker – Paul Tromp
Erasmus-RSR Ivoren Toren (3F)
1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.cxd5 Pxd5 5.e4 Pxc3 6.bxc3 Lg7 7.Lc4 c5 8.Le3 0–0 9.Pe2 Pc6 10.0–0 Dc7 11.Tc1 Td8 12.h3 b6 13.f4
Allemaal nog bekend uit meerdere grootmeesterpartijen. De status in het centrum is ongewijzigd en het lijkt dat zwart hier niet zo snel iets aan kan veranderen, dus wit start een actie over de f-lijn:
13…Lb7?
Maar dit is te langzaam. De zwarte koningsvleugel is behoorlijk kaal, dus hij moet hier 13…e6 spelen om 14.f5 tegen te gaan.
13…Pa5 lijkt niet handig omdat wit na 14.Ld3 f5 nog een keer aanvalt, maar er zit een addertje onder het gras waardoor het toch speelbaar is: 14…e6 15.f5 exf5 16.exf5 De7 17.Dd2 Lxf5 en nu niet 18.Lxf5?? Pc4 19.Lg5 Pxd2 20.Lxe7 Te8 en alles hangt bij wit – hij verliest materiaal, maar 18.Txf5!? is nu interessant.
Wit profiteert niet direct…
14.De1?!
(14.f5)
14…Tac8?
(opnieuw 14…Pa5 of 14…e6)
… maar nu komt hij met nog meer kracht:
15.f5 Pa5
Na 15…gxf5 16.Txf5 e6 17.Tg5 wordt de enige verdediger van de koning op g7 spoedig geëlimineerd met een kwaliteitsoffer en dat overleeft zwart niet.
16.Lxf7+! Kxf7 17.fxg6+ Kg8 18.gxh7+ Kh8
Heeft de koning een veilig plekje gevonden…?
19.Tf7 Tf8
20.Lf4!?
Dit ligt voor de hand, maar geeft zwart nog een kleine kans op redding middels een dameoffer. Opnieuw was het kwaliteitsoffer beslissend: 20.Txg7! Kxg7
(analysediagram)
en nu de typische lijnopener 21.h8D+!:
- ..Kxh8 22.Dh4+ Kg8 23.Dg5+ en wit wint in alle varianten, wat wel logisch lijkt maar daarom nog niet makkelijk te zien is:
A1) 23…Kh7 24.Dh6+ Kg8 25.Dg6+ Kh8 26.Lf4 Txf4 27.Dh6+ en 28.Pxf4 en de witte aanval slaat uiteindelijk door.
A2) 23…Kf7 24.Tf1+! Ke8 25.Txf8+ Kxf8 26.Dg6 e5 (verhindert Pf4 na het schaakje op h6) 27.Lh6+ Ke7 28.d5 Dd7 (anders 29.De6+ en mat) 29.Pf4 exf4 30.Dg5+ Ke8 (30…Kd6 31.Dxf4+ Ke7 32.De5+ en mat) 31.Dg8+ Ke7 32.Lg5+ Kd6 33.Lxf4+ Ke7 34.d6+ Kf6 35.e5+ Kf5 36.Dg4+ en de dame op d7 gaat eraf.
- 21…Txh8 22.Lf4! Dc6 23.Le5+ Kf7 24.Df2+ Ke8 25.Lxh8 en wit wint vrij prozaïsch.
20…Txf7! 21.Lxc7 Txc7
Materieel is dit heel voordelig voor zwart, maar zijn vele stukken werken nog niet samen.
22.Dg3 Tc8 23.dxc5 Pc4 24.cxb6 axb6 25.Pd4
De engine vindt 25.Pf4 beter, maar waarom weet ik niet. In ieder geval had zwart nu op e4 een pion kunnen pakken.
25…Le5 26.Dg6 Pd6 27.Pb5? Tf6 28.Dh5 Pc4?
28…Lf4 was beter.
29.Td1 Lxe4 30.Pa3 Ld6 31.Pxc4 Txc4 32.Db5
32…Txc3??
Dit verliest door een kleine combinatie. Na eerst 32…Lc5+ had zwart inmiddels gewonnen gestaan.
33.Txd6! exd6 34.De8+ Kxh7 35.De7+ Kg6 36.Dxe4+ Kg7 37.Db7+ Kg6 38.De4+ Kg7 39.Db7+ Kg6 40.Dxb6 Opgegeven. Een beetje vroeg, maar niet onterecht. De witspeler vermeldt dat zwart ‘de vlag streek’, dus hij ging niet door zijn vlag.
