Inleiding
Hierbij informatie over de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR). 9 maart 2021 hebben wij aandacht besteed aan deze nieuwe wet. Inmiddels zijn de nieuwe modelstatuten voor verenigingen en een stappenplan annex checklist gereed.
Hieronder is nog eens integraal de tekst van 9 maart opgenomen, voor wat betreft het deel over de WBTR. Daarna volgt een korte toelichting op de modelstatuten en het stappenplan.
WBTR – Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (tekst mailing 9 maart 2021)
Op 10 november 2020 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel bestuur en toezicht rechtspersonen aangenomen. De wet zal op 1 juli 2021 in werking treden. Dit heeft ook gevolgen voor schaakverenigingen.
Wat verandert er?
De wettelijke veranderingen hebben vooral betrekking op de taakstelling van het bestuur, de aansprakelijkheid en de besluitvorming van de bestuurders met een tegenstrijdig belang aan dat van de organisatie. Veel wat nu in de wet extra wordt vastgelegd als verplichting is gelukkig nu al gangbaar in de praktijk. De gevolgen vallen voor de meeste schaakverenigingen dus best mee. De belangrijkste punten staan hieronder.
Statutenwijziging en instellen continuïteitscommissie
De wetswijziging leidt tot een noodzakelijke aanpassing van de statuten. De statuten moeten een bepaling gaan bevatten waarin staat wat er moet gebeuren in het geval van ontstentenis of belet van alle bestuurders. Dus bepaald moet zijn wie er beslissingen mogen nemen als niemand van het bestuur dat meer kan of mag. Hiervoor kan bijvoorbeeld naast de kascommissie een continuïteitscommissie worden ingesteld. De volgende bepaling kan dan worden opgenomen in de statuten:
Bij ontstentenis of belet van alle bestuursleden berust het bestuur tijdelijk bij de continuïteitscommissie of de door deze commissie aan te wijzen personen. Voor de gedurende deze periode verrichte bestuursdaden worden de aanwezen personen met een bestuurder gelijkgesteld.
Het doorvoeren van de wijziging moet gebeuren bij de eerstvolgende statutenwijziging. Dat hoeft dus niet voor de invoeringsdatum van de wetswijziging te zijn, maar is natuurlijk wel aan te bevelen. Zeker als de statuten toch al enigszins zijn verouderd.
De KNSB zal zorgen dat er voor 1 juli nieuwe modelstatuten zijn voor de aangesloten schaakverenigingen. Ook gaan we op zoek naar een mogelijkheid om deze statuten zo eenvoudig en goedkoop mogelijk door een notaris te laten bekrachtigen.
Besturen volgens de (nieuwe) eisen van de wet
Niet alle nieuwe wettelijke bepalingen hoeven in de statuten te worden opgenomen.
Maar er moet in de praktijk natuurlijk wel aan de wet uitvoering worden gegeven.
De volgende nieuwe wettelijke bepalingen moeten in elk geval tot de bestuurspraktijk gaan behoren:
- Bestuurders moeten zich bij de vervulling van hun taak richten naar het belang van de vereniging. Bij een tegenstrijdig en/of persoonlijk belang mag een bestuurder niet deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming over het desbetreffende onderwerp.
- Bestuurders hebben altijd het recht om de algemene vergadering te adviseren over een besluit dat moet worden genomen. Ook als de bestuurders vervolgens zelf mogen meestemmen als lid.
- Een bestuurder mag niet meer stemmen uitbrengen in een bestuursvergadering dan de andere bestuursleden tezamen.
- Indien de voordracht voor een bestuursfunctie één kandidaat voor een te vervullen plaats bevat, dan heeft een besluit over de voordracht tot gevolg dat de kandidaat is benoemd, tenzij het bindende karakter aan de voordracht wordt ontnomen.
Meer informatie?
Kijk naar het webinar van de Stichting Vereniging en Recht over de WBTR
Dit webinar duurt ongeveer 23 minuten.
Modelstatuten en stappenplan
De Stichting Vereniging en Recht heeft voor de verenigingen van de KNSB nieuwe modelstatuten opgesteld. Behalve de wijzigingen in verband met de WBTR zijn de modelstatuten ook op andere plekken geactualiseerd. In het bijzonder gaat het dan om:
- Mogelijkheid tot een elektronische Algemene Ledenvergadering. Dat is alleen toegestaan als dat expliciet in de statuten is opgenomen. Een coronanoodwet geeft hier voorlopig ontheffing voor, maar op enig moment zal die wet aflopen.
- Maximale bestuurstermijn van 3×3 jaar, conform de nieuwe Code Goed Sportbestuur die op 17 mei 2021 door de ALV van NOC*NSF is aangenomen.
- Expliciet benoemen dat leden vallen onder de bevoegdheid van het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Het ISR is de tuchtrechtinstantie waarbij de KNSB is aangesloten voor gevallen van doping, seksuele intimidatie en matchfixing.
Naast de modelstatuten heeft Stichting Vereniging en Recht een stappenplan annex checklist opgesteld. Door het stappenplan te doorlopen en de punten uit de checklist te volgen, voldoet uw vereniging aan de WBTR.
In het stappenplan wordt gewezen op de mogelijkheid om het predicaat Goed Bestuurd te krijgen. Dat is geen vereiste om aan de WBTR te voldoen (stappenplan en checklist volgen volstaat). Het is een service die Stichting Vereniging en Recht alleen uitvoert voor aangesloten organisaties. Het gaat om een extra juridische scan. Schaakverenigingen kunnen zich aansluiten voor € 95 excl. BTW per jaar. Zie www.verenigingenrecht.nl voor meer informatie.
Tot slot
Het kan voorkomen dat een vereniging geen statuten heeft die in een notariële akte zijn vastgelegd. Van andere denksportbonden komt het signaal dat dat bij een aantal verenigingen het geval is, dus dit kan ook bij schaakverenigingen voorkomen. Onze aanbeveling is om de statuten notarieel vast te leggen. Hiermee wordt (hoofdelijke) aansprakelijkheid van bestuursleden zoveel mogelijk voorkomen.
