De wethouder doet de eerste zet voor Peter Scheeren in de partij tegen Arthur Hendrickx. (foto Heerlense SV)

De Heerlense Schaakvereniging bestaat 100 jaar. Vanwege dat bijzondere jubileum hield de club op zondag 22 juni een simultaan in clublokaal Multicultureel Centrum A Gene Bek.

35 schaakliefhebbers trotseerden de tropische zondagmiddag om aan te schuiven bij de simultaan. Gelukkig was het in de speelzaal goed uit te houden. Voor de simultaan was Peter Scheeren uitgenodigd, die ruim 50 jaar geleden zijn schaakcarrière in Heerlen begon. Aan Heerlense kant deden 10 leden, 11 jeugdleden, 3 ouders van jeugdleden en 5 leden van de bevriende vereniging Herzogenrath mee. Het totaal aantal spelers werd volgemaakt met 6 eregasten.

Korte toespraak

Voorzitter Mark van Dijk opende de simultaan met een korte toespraak, waarbij hij Peter welkom heette en kort verslag deed van enkele mooie prestaties van Peter. Overigens is Peter ook bestuurslid van de KNSB voor o.a. jeugd- en schoolschaak, opleidingen en ICT. Hij werd IM in 1983. Een jaar later bereikte hij zijn ´ratingpiek´ van 2455. Peter is 69 jaar, woont in Gouda en is ook nog volop actief bij Messemaker 1847, onder meer als jeugdleider en webmaster. Heerlen kun je zien als ’n soort ‘eerste liefde’ voor Peter, want in Heerlen is het allemaal begonnen.

Cheque van de gemeente

Namens de gemeente sprak wethouder Martin de Beer, die meldde dat het niet veel clubs lukt om het honderdjarig bestaan te halen. Hij had een zeer welkome cheque meegebracht. Vervolgens was het woord aan de voorzitter van bevriende schaakvereniging Herzogenrath, Klaus Haverkamp, die iedereen verraste met een speech in perfect Nederlands. De simultaan kon van start gaan nadat wethouder De Beer de eerste zet had gespeeld in Peters partij tegen Arthur Hendrickx.

De Heerlense SV ontving deze cheque van de gemeente Heerlen als jubileumcadeau. Links voorzitter Mark van Dijk, rechts de wethouder. (foto Heerlense SV)

Score van bijna 79%

Peter liet zien waarom hij een sterke Internationale Meester is. In veel partijen was het patroon hetzelfde: de strijd leek gelijk op te gaan, totdat de zwartspeler plotseling tot de ontdekking kwam dat hij vrijwel niets kon ondernemen. Vervolgens ging het vaak van kwaad tot erger. Toch overkwam niet iedereen dit lot: Dennis van der Burgt, Raoul Frijns, Ingo Meyrick, Cyril Muyrers, Fred Scheeren (jazeker, de broer van), Alexander Stakenburg en Hans-Jürgen Weyer hielden hun partij op remise en Bart Benders, Horst Gilissen, Marcel van Haren en Klaus Haverkamp wisten de meester te verschalken. Al met al scoorde Peter 27½ uit 35, een knappe score van bijna 79%.

De geslaagde middag werd besloten met een gezamenlijk buffet.

Na het schaken waren er lekkere hapjes verkrijgbaar. (foto Heerlense SV)

Grotestukkenspel

Enkele weken geleden hield de Heerlense SV in het kader van het jubileum een openluchttoernooi voor clubteams uit de regio. Aan clubs uit de omgeving was gevraagd om een vertegenwoordiging van drie of vier spelers te sturen, die in hun partijen tegen andere clubs elkaar mochten consulteren over de te spelen zet. Er werd geschaakt op het grotestukkenspel in het centrum van de stad. Zes teams werden verdeeld over twee groepen. 

Iedereen die niet aan de beurt was, plus alle geïnteresseerde passanten, konden vrije partijen spelen op de borden die op de schaaktafels opgesteld stonden. In de finale won Voerendaal van Maastricht.

Maastricht (links, Maarten van Laatum en Reinier Overtoom) won het buitentoernooitje. (foto Arjan Smit)

’Heerlensche Schaakvereeniging’

De ‘Heerlensche Schaakvereeniging’ werd opgericht in 1924. Deze schrijfwijze, dus ‘Heerlensche’  met sch en ‘vereeniging’ met dubbel e, hanteert de club zelf nog op haar website omdat dit nou eenmaal de officiële naam is. Ook staat de naam op deze wijze vermeld in het clublogo. We zullen echter hier in de rest van dit artikel de moderne schrijfwijze gebruiken omdat dat wat prettiger leest.

Op één na oudste

Heerlen is de op één na oudste schaakclub van Limburg en staat in een rijtje van clubs die in de jaren ’20 van de vorige eeuw in deze provincie kort na elkaar werden opgericht: MSV (Maastricht) was in 1920 de eerste. Hierna volgden Heerlen in 1924, Venlo in 1925, ’t Pionneke (Roermond) in 1926 en GESS (Sittard/Geleen) in 1927.

Bij het eerste lustrum in 1929.

Grote namen

De Heerlense SV floreerde destijds en was toonaangevend in Limburg en wist vele grote namen uit de omgeving voor korte of langere tijd aan zich te binden, zoals Vinken, Nijburg, Selman en Bianchi. Sommigen van hen maakten naam als speler. Alex Vinken werd 20x Kampioen van Limburg, terwijl Jan Selman dit kunstje 5 keer flikte. Anderen kwamen heel ver in hun maatschappelijke carrière; zo had ir. Felix Bianchi een topfunctie bij de Staatsmijnen. Hij was maar liefst 30 jaar voorzitter van de Limburgse bond.

Aan een uitslagentabel werd veel aandacht besteed (1936-1937).

Hoogtepunt

Net als het Limburgse landschap kende de Heerlense SV pieken en dalen. Een hoogtepunt in de geschiedenis is het kampioenschap in de 2e klasse D van de KNSB (1953) en legendarisch zijn de wedstrijden tussen ‘de kinderen der duisternis’ (mijnpersoneel) en ‘de kinderen van het licht’ (Philipspersoneel). Heerlen kende ook heel wat mijnwerkers. Heel wat leden deden aan die massakampen mee. In 1953 streden 500 medewerkers van de mijnen in het Philips Ontspanningsgebouw tegen 500 Philips-personeelsleden. Onvergetelijk zijn ook de V&D simultaanséances in de jaren ’60 met onder meer Euwe, Cortlever, Flohr, Petrosjan, Bouwmeester, Withuis, Donner, Larsen, Olafsson, Trifunovic en Szabo.

Fraai diploma voor het behaalde kampioenschap in, 1952-1953

Springlevend

Het is niet altijd gemakkelijk geweest om de fakkel brandend te houden. Eigenlijk met het begin van het internet zag je het aantal leden dalen. Met het wegvallen van een aantal dragende spelers werd de clubavond steeds minder bezocht. Ook corona gooide nog wat roet in het eten. Het was niet eenvoudig om te overleven. Maar Heerlen bleef uiteindelijk toch overeind en is weer springlevend!

Laatste biertje

De laatste jaren gaat het goed. De club heeft een mooi onderkomen in ‘A gen Bek’ op Bekkerveld. In het verleden schaakte de club onder meer in hotel Du Nord, café Neerlandia, het ‘Grand Hotel’, hotel Terminus, café-restaurant Smit, Oppidom, Café Lachus en Het Luciushof  aan de Putgraaf. Elke plek had wel zijn charmes: Oppidom zo mooi in het centrum, Lachus, waar barman Ron de avond opluisterde en waar Jan Timman voor het 85-jarig bestaan een simultaan gaf. En Het Luciushof, waar de bar in eigen beheer was en een clubavond soms zelfs een clubochtend werd en het laatste biertje geveild werd voor de clubkas (sommigen betaalden er genoeg voor). Velen bewaren er goede herinneringen aan.

Twee teams kampioen

Nadat de daling van het ledental een dieptepunt bereikt had, is de stijging nu weer volop ingezet. Een groot aantal jeugdleden krijgt les op vrijdag, er worden Euregio jeugdtoernooien georganiseerd en er is een mooie samenwerking met de Duitse vrienden van Herzogenrath. Ook wordt er weer met twee teams in de competitie van de Limburgse bond gespeeld met als klap op de vuurpijl in het seizoen 2023/2024 twee titels: Heerlen 2 werd kampioen in de 3e klasse en Heerlen 1 werd Limburgs Kampioen in de Hoofdklasse. Ook in het seizoen 2024/2025 draaide Heerlen 1 in de hoogste klasse bovenin mee en werd keurig tweede.

Moderne club

Ondanks de oude spelling van de verenigingsnaam is Heerlen een moderne club. Na de jeugd (van 18.45 uur tot 20.15 uur lessen en competitie) spelen de volwassenen en gevorderde jeugd hun partijtjes. Meestal lange partijen met ruime bedenktijd, maar er zijn ook avonden met rapidschaak of snelschaak. Ook zijn er zo nu en dan trainingen en workshops. Clubvoorzitter is Mark van Dijk, secretaris is Jean Bodelier en penningmeester is Arjan Smit. Competitieleider intern is Cyril Muijrers. Teamleiders van de teams in de bondscompetitie zijn Dennis van de Burgt en Jean Bodelier.

Informatie over de vereniging is te vinden op de club-website:

https://schaakclub-heerlen.nl

Schaakbond.nl wordt mede mogelijk gemaakt door:

TeamNL Tulp
Staatsloterij
Odido
Rabobank